Hafıza, çeşitli biçimlerde, tüm üstün hayvan türlerinde mevcuttur. Bu nedenle, bir insanın, kedinin veya köpeğin davranışları öncelikle yaşam deneyimiyle, ardından da içgüdüleriyle belirlenecektir.
Hayvanlar nasıl hatırlar?
Günümüzde bilim insanları, beyin korteksinin hafızadan sorumlu mekanik kısımlarının bizde ve hayvanlarda benzer şekilde çalıştığı konusunda hemfikirdir. Ancak insanların hafıza kapasitesi önemli ölçüde daha yüksektir.
Hayvanların hafıza yapıları insanlardan farklıdır. Belirli görüntü ve ayrıntılarla olan çağrışımlara dayanarak hatırlarız. Hayvanlar ise oldukça gelişmiş bir koku analizörüne sahiptir: Hafıza süreçleri çoğunlukla koku alma duyusuyla ilişkilidir.
Küçük kardeşlerimizin anıları saftır: Onlar, insan anılarından farklı olarak, analize veya değerlendirmeye tabi tutulamazlar.
Hayvanların birkaç çeşit hafızası vardır:
- motor beceriler fiziksel becerilere yansır;
- duygusal - çağrışımlar kurmaya yardımcı olur;
- mecazi - bireysel özelliklere uygulanır (örneğin, işitsel veya tatsal).
Bir hayvanın beyni ses ve metin dizilerini hatırlamakta zorluk çeker, bu nedenle eğitim sırasında jestleri kullanmak çok daha önemlidir. Hayvanların yaşadığı stresli durumlar hafıza süreçlerini olumsuz etkiler.
Köpekler ve kediler sahiplerini nasıl tanırlar?
Evcil hayvanlar, kokulara, seslere ve görsel ipuçlarına dayanarak sahiplerinin belirli bir imajını geliştirirler. Zoologlar, bir kedi veya köpeğin "kendi" kişisini tanıması için yalnızca asgari bir özelliği edinmesinin yeterli olduğuna ve bundan yola çıkarak başka özellikler geliştireceğine inanırlar.
Neredeyse tüm kedilerin doğuştan gelen bir yalnızlık tercihi vardır, ancak çoğu sahipleriyle güçlü bağlar kurmaya devam eder. Evcil hayvanlar çoğu zaman insanları şefkatli annelerle karşılaştırırken, kendilerini küçük bir kedi yavrusu olarak görürler. Japon bilim insanları bu konuda geniş çaplı bir çalışma yürüttü. Hem sahipleri hem de yabancılar ev kedilerine yaklaştı. Ancak kediler, o sırada kişiyi göremedi.
Sahibinin sesini duyunca kedi başını çevirdi ve göz bebekleri büyüdü. Evcil hayvan, sahibiyle yarı yolda buluşmaya hazırdı, ancak göremeyince olduğu yerde kalıp daha fazla bilgi bekledi. Kediler, duygularını köpekler kadar canlı bir şekilde ifade edemezler, ancak sahiplerini iyi hatırlarlar.
İtalyan bilim insanları, köpeklerin sahiplerini nasıl tanıdığı sorusunu araştırdılar. Araştırmaları, dört ayaklı dostlarımızın bu amaçla gözlerini kullandığını ortaya koydu. Bir evcil hayvanın görüşü iyi olduğu sürece, sahibini her zaman tanıyacaktır.
Bilimsel bir deneyde, bir köpek ve iki farklı insan aynı odaya konuldu. Köpek, sahibine daha fazla ilgi gösterdi ve deneyin sonunda aynı kapıdan çıktı. Ancak aynı kişiler (sahibi ve yabancı) başlarında bir torbayla odada dolaşmaya başlayınca, köpek duruma ve sahibine olan ilgisini kaybetti.
Elbette koku da önemli bir rol oynuyor. Bu yetenek sayesinde bir köpek, sahibini görünüşü değişse bile tanıyabilir. Köpekler, uzun bir ayrılıktan sonra bile sahibini tanıma konusunda inanılmaz bir yeteneğe sahiptir. Bu, kişi yalnızca hoş anılarla anılıyorsa geçerlidir.
Hayvanların hızlı hatırlamaları için nasıl eğitilir?
Hayvanları eğitirken 3 temel kural vardır.
- Onlara yeni bilgileri küçük parçalar halinde ve sistematik bir şekilde verin, böylece bildikleri materyale uysun.
- Yaptığınız her hareketin belirli sayıda tekrarlanması gerekiyor.
- Öğrenme süreci oyun yoluyla yürütülür. Hayvanda bazı duyguları uyandırmasına izin verin!
Köpeklerin eğitimi kolayken, kedilerin eğitimi çok daha zordur. Kedisine bir şey öğretmek isteyen her sahip, hafızasının tuhaflıklarının farkında olmalıdır. Tüylü bir hayvan için yalnızca en temel bilgiler değerlidir. Bir kedi, kendisine ilgi göstermeyen insanların görünüşünü veya kokusunu hatırlamaz, ancak bir zamanlar kendisine zarar vermiş birinin görüntüsünü yıllarca saklar.
Bu nedenle, bir hayvanın eğitiminin anlamlı şeylerle pekiştirilmesi gerekir: yiyecek, sevgi, övgü. Kediler, buzdolabı kapağının açılma sesini veya bir kuru mama torbasının hışırtısını hayatları boyunca hatırlarlar. Bilim insanları, kedilerin güçlü bir kısa süreli hafızaya sahip olduğunu keşfettiler. Köpekler ise daha gelişmiş bir uzun süreli hafızaya sahiptir ve kısa süreli hafızaları en fazla 5 dakika sürer (kedilerde ortalama 12 saat).
