Damla balığı, Psychrolutidae familyasına aittir. Avustralya gobisi veya Psychrolute olarak da bilinir. Bu derin deniz canlısı, dünya çapında popüler olmasını sağlayan sıra dışı bir görünüme sahiptir. Bazıları onu uzaylı bir yaratık, bazıları ise dünyanın en çirkin balığı olarak görür. Her iki durumda da, damla balığına kayıtsız kalmak imkansızdır.
Keşif tarihi
Damla balığı boyut ve ağırlık olarak oldukça büyüktür.
Blobfish ilk kez 1926 yılında Avustralyalı balıkçılar tarafından Tazmanya adası yakınlarında yakalandı. Yakaladıkları örnek büyük ilgi uyandırdı ve bilim insanlarına teslim ettiler. Daha sonra canlı sınıflandırıldı ve bir süre unutuldu. Bunun nedeni, canlının önemli derinliklerde (500 metreden fazla) bulunmasıydı; yani bu deniz canlısını doğal ortamında incelemek, 20. yüzyılın ikinci yarısına, yani derin deniz araçlarının kullanıma girmesine kadar imkansızdı.
Bu tuhaf canavar daha önce Endonezya ve Avustralya kıyılarında bulunmuştu. Ancak bunlar ölü, yarı çürümüş örneklerdi, bu yüzden resmi bilim onlara hiç önem vermedi. Teknolojik gelişmeler ve trol adı verilen, ağları büyük derinliklere çekebilen mekanik balıkçı gemileri sayesinde her şey değişti. İlk canlı örnek de onlar sayesinde yakalandı.
Bir damla balığı nasıl görünür?
Blobfish'in çeşitli tonları vardır, en yaygın olanı açık pembedir.
Balık damla şeklinde olduğundan bu ismi almıştır. Çeşitli tahminlere göre boyu 30 ila 80 cm arasında değişir. Ortalama ağırlığı 8-12 kg civarındadır. Rengi yaşadığı yere göre açık pembeden koyu kahverengiye kadar değişir. Başının ön kısmında burun benzeri bir yapı bulunur ve burnun iki yanında, tepeye daha yakın iki göz bulunur. Ağız geniş ve aşağı doğru kavislidir, bu da kötü bir ruh hali içindeymiş veya bir şeyden rahatsızmış gibi bir görünüm verir. Dudakları kalın ve etlidir. Baş, vücudun geri kalanına kıyasla büyüktür. Oranları, evcil uyuyanlarla hemen hemen aynıdır.
Vücut yüzeyi mukusla kaplıdır ve donmuş jöle veya jelatine benzer. Pullar tamamen yoktur. Ancak, vücutta işlevi bilinmeyen çeşitli büyümeler mevcuttur; bunlar kamuflajda yardımcı olabilir. Ayrıca, zayıf gelişmiş olmalarına rağmen, yanlarda iki, kuyrukta bir olmak üzere yüzgeçler de bulunur.
Genel olarak, görünüşü, en hafif tabirle, iticidir. Ancak, bu türü popüler yapan şey tam da budur. Damla balığı, gezegenimizdeki en iğrenç veya çirkin yaratıkların çeşitli listelerinde sürekli olarak yer alır. İnternetin yükselişiyle birlikte, alışılmadık ve hüzünlü ifadesi nedeniyle her türlü 'meme'in konusu haline geldi. Her halükarda, görünüşü benzersiz ve akılda kalıcıdır.
Yaşam tarzı ve beslenme
Suyun kalınlığı bu balığı daha da korkutucu hale getiriyor.
Damla balığı endemik bir tür olup yalnızca Avustralya kıyılarında 500 metre ile 1500 metre arasındaki derinliklerde yaşar. Balığın yoğunluğu suyun yoğunluğundan biraz daha azdır. Bu, deniz canavarının neredeyse tüm diğer balıklarda bulunan yüzme kesesi olmadan yüzmesini sağlar. Derinliklerde basınç o kadar yoğundur ki, gaz sıvılaşmaya başlar ve özelliklerini kaybeder.
Çok yavaş hareket eder. Bunun nedeni, yüzgeçlerinin yüzmek için gerekli ivmeyi üretmesini engelleyen zayıf gelişmiş kaslarıdır. Ancak, suya kıyasla düşük vücut yoğunluğu ve su altı akıntıları, canavarı dibe yakın alt katmanlarda ilerletir. Yüzgeçleri yalnızca yönünü düzeltmeye yardımcı olur. Suda hiç enerji harcamadan süzülüyormuş gibi görünür.
Blobfish beslenmek için geniş ağzını açar ve karşısına çıkan her şeyi yutar. Bu yumuşakçalar, çeşitli omurgasızlar, planktonlar veya diğer balıkların yavruları olabilir. Doyduktan sonra ağzını kapatır ve tekrar acıkana kadar karanlık bir köşeye çekilir veya orada yüzer.
Üreme ve yaşam süresi
Damlacık yavrularının bej rengi, onları potansiyel yırtıcılardan korumaya yardımcı olur.
Tamamen normal bir şekilde çoğalır. Erkek, suya sütünü bırakarak dişiyi döller. Yumurtalar olgunlaştıktan sonra dişi onları deniz tabanına bırakır. Şaşırtıcı bir şekilde, bölgeden ayrılmaz ve yavrular yumurtadan çıkana kadar bekler. "Anne" daha sonra onları uzun süre korur ve onlara bakar.
Yetişkinlerin, elbette insanlar dışında doğal düşmanları yoktur. Böylesine derin sularda, bu deniz canavarına zarar verebilecek hiçbir potansiyel avcı yoktur. Sadece yavrular, diğer deniz tabanı sakinlerinin veya hatta yetişkin benzerlerinin avı olabilir ve bu canlılar onları istemeden yutabilir.
Balıklar hakkında çok az çalışma yapılmış olup, çiftleşmenin ne zaman veya nasıl gerçekleştiğine dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Çeşitli kaynaklara göre, yaklaşık 10-15 yıl yaşarlar.
Damla balıkları 5-7 yaşlarında cinsel olgunluğa erişir ve üreme yeteneğine kavuşur. Bu durum, son yıllarda insan faaliyetleri nedeniyle azalan popülasyon büyüklüğü üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Tür, halihazırda nesli tükenme tehlikesi altında kabul edilmektedir.
İlginç gerçekler
Damla balığı bazen yenir, ancak herkes onu lezzetli bir yiyecek olarak görmez.
Gezegenimizin en sıra dışı balıkları hakkında en ilginç ve bilgilendirici gerçekleri vurgulayalım:
- Blobfish'in görünümü, Men in Black 2 filmindeki uzaylı yaratıklardan birinin prototipi olarak kullanılmıştır.
- Dikey hareketi düzenlemek için gazla dolu bir yüzme kesesi yoktur. Bu işlevi, tuzlu sudan daha düşük yoğunluklu jelatinimsi bir madde gerçekleştirir.
- Bu deniz canlısı bir balık olarak sınıflandırılsa da, diğer balıklardan önemli ölçüde farklıdır. Derinliği ve milyonlarca yıllık evrimi, damla balığı ile diğer balık türleri arasında büyük bir uçurum yaratmıştır. İlginçtir ki, aralarında henüz hiçbir ara bağlantı bulunamamıştır. Uzaktan yakından akrabası bile bulunamamıştır. Bu, benzersiz ve başka hiçbir canlıya benzemeyen bir canlı türüdür.
- Damla balıklarının doğal avcıları yoktur. Bu derinlikte, tek potansiyel tehdit dev kalamarlar ve trol ağlarıdır.
- Yumurtalarını koruyan ve yavrularına bakan nadir balık türlerinden biridir.
- Damla balığı, tamamen karanlıkta mükemmel bir görüşe sahiptir. Dahası, gözleri, altındaki alan hariç etrafındaki neredeyse her şeyi görebilecek şekilde konumlandırılmıştır. Ancak, yaratık suyun üzerinde yüzdüğü için bu o kadar önemli değildir.
- "Yüzün" tuhaf, hüzünlü veya melankolik ifadesi, geniş ağzın aşağı doğru kıvrılan köşeleriyle elde edilir. Burnu andıran bir çıkıntı ise özellikle keskin bir görünüm kazandırır. Onu popüler yapan da bu görünümdür.
- Avustralya ve Avrupa'da yenmez olarak kabul edilirken, Güneydoğu Asya'da ise lezzetli bir yiyecek olarak kabul edilir. Japonya, Çin ve Endonezya'da bazı restoranlar, damla balığıyla egzotik yemekler servis eder. Eti kendine özgü bir tada sahiptir ve gurmelerin ilgisini çekmesi pek olası değildir.
- Damla balıkları özel olarak yakalanmaz. Karides ve ıstakoz trol ağlarıyla yakalanır veya bazen kıyıya vururlar.
İnsanlar her yıl denizin giderek daha geniş alanlarını balık ağlarıyla kaplıyor. Bu durum, saklanmaya alışkın olmayan ve tehdit altındayken kaçamayan damla balığı popülasyonunu etkiliyor. Ticari karides ve ıstakoz avcılığı, türe onarılamaz zararlar veriyor. Yakalanan bireyler serbest bırakılamıyor ve yüzeye çıktıktan sonra ölüyor. Bu derin deniz türü, basınç dalgalanmalarına dayanamıyor.
Bu balık zaten nesli tükenme tehlikesi altında ve korumacılar onu korumak için yıllardır kampanya yürütüyor. Sorunlar arasında, popülasyonunun çok yavaş çoğalmasının sebebi olan düşük üreme kapasitesi de yer alıyor. İlerleme kaydedilmiş olsa da, bu harika canlının korunmasını tam olarak garanti altına almak için yeterli değil.
